ก่อนเสียเมือง ก่อนที่เมืองตราดจะตกไปเป็นของฝรั่งเศสในปี พุทธศักราช ๒๔๔๗ นั้น สมเด็จพระปิยมหาราชได้เคยเสด็จประพาส และทรงเยี่ยมประชาชนจังหวัด
4 ชั่วโมงประวัติศาสตร์ เสด็จประพาส 'สำเพ็ง' 3 มิถุนายน 2489 4 ชั่วโมงประวัติศาสตร์ เสด็จประพาส 'สำเพ็ง' 3 มิถุนายน 2489 พรรณราย เรือนอินทร์ มติชน เอกสารอ้างอิง ก่อนเสียเมือง ก่อนที่เมืองตราดจะตกไปเป็นของฝรั่งเศสในปี พุทธศักราช ๒๔๔๗ นั้น สมเด็จพระปิยมหาราชได้เคยเสด็จประพาส และทรงเยี่ยมประชาชนจังหวัด
นกกะรางหัวขวาน การเสด็จประพาสยุโรปครั้งแรกนี้ พระองค์มีวัตถุประสงค์เพื่อสานสัมพันธไมตรีแก่ประเทศต่างๆ ในทวีปยุโรป เพื่อให้ประเทศที่เสด็จประพาส มองเห็นว่าสยามเป็นประเทศที่มีการพัฒนาตนเองและไม่ได้ล้าหลังป่าเถื่อน และ รัชกาลที่ 5 เสด็จประพาส อาณานิคม ของชาติตะวันตก สิงคโปร์ ปัตตาเวีย พม่า อินเดีย ทอดพระเนตรความเจริญ และศึกษาการปกครอง การบริหารบ้านเมือง